Heb jij al een levende tuin vol vlinders, vogels en hommels? In dit artikel lees je alles over wat inheemse planten kunnen doen voor de hoeveelheid beestjes in je achtertuin. Alvast een verrassing: je liefde voor onkruid gaat vast en zeker groeien.
Door Marjolein Bezemer
Wat zijn inheemse planten?
Inheemse planten zijn planten die oorspronkelijk in jouw omgeving voorkomen. Het kunnen wilde planten zijn die je graag in je tuin ziet verschijnen zoals Lange Ereprijs en Groot Kaasjeskruid, of planten die veel mensen als onkruid bestempelen, zoals Paardenbloem, Bloedzuring, Klaver en Brandnetel. Toch zijn onkruiden, of liever gezegd: wilde kruiden, ontzettend nuttig voor de biodiversiteit. Wist je dat 80% van de wilde bijen de paardenbloem nodig heeft voor voedsel? Je hoeft dus alleen maar te stoppen met maaien in mei (en liefst ook juni) om de beestjes in je tuin te helpen. Maar wat kan je nog meer doen voor een levende tuin?
Dieren zoeken naar (gifvrije) planten die ze kennen
Het tuincentrum staat vol bloeiende planten in alle kleuren van de regenboog. Ze ruiken lekker en zien er fleurig uit. Het is heel verleidelijk om bij de eerste zonnestralen in het voorjaar je mandje vol te laden met al dit vrolijks. Maar bijen en vlinders hebben er niet veel aan. Waarom?
Ten eerste omdat de planten uit het tuincentrum meestal oorspronkelijk in andere landen groeien. De bijen, rupsen en vlinders die hier leven, zoeken naar planten die ze kennen, die hier van nature voorkomen. Inheemse planten dus.
Ten tweede omdat de meeste tuinplanten in de reguliere tuincentra bespoten zijn met bestrijdingsmiddelen tegen bijvoorbeeld luizen en spint. Deze giftige stoffen zijn gevaarlijk voor de dieren die jij juist in je tuin wilt hebben. Gelukkig zijn er ook kwekers die heel hard hun best doen om gifvrije planten te kweken, maar wij zien in de winkel niet welke planten we veilig kunnen kopen. Ga op zoek naar kleine kwekerijen of ruil stekjes en zaden met je buren en vrienden. Ik maakte eerder al een overzicht van verkooppunten van gifvrije tuinplanten.
Een stukje ruigte in je wilde tuin
Eigenlijk hoeft het niet moeilijk te zijn om inheemse planten te kweken. Je kan een stukje van je tuin laten verruigen en wel zien wat er opkomt. Zaden van wilde planten worden door de wind en door vogels verspreid en belanden ooit wel een keer in je tuin. Het is een leuk experiment om een vierkante meter (of meer) af te zetten en op dat stukje helemaal niet meer in te grijpen. Ik deed mee aan een klein onderzoekje van NRC Handelsblad over de wilde tuin en kreeg zomaar verrassende soorten in mijn schoot geworpen zoals Bolderik, Robertskruid en Vingerhoedskruid.
Waar koop je inheemse planten en zaden?
Wil je niet wachten tot de natuur jouw tuin tot een paradijs verandert, of heb je het ontwerp van je tuin liever zelf in de hand? Dan kan je inheemse planten kopen bij kwekers die zich daarin specialiseren. In het overzicht van kwekers van gifvrije planten staan ook veel adressen van kwekers van inheemse planten. Er zijn ook webshops die uitsluitend inheemse zaden en planten kopen, zoals De Cruydt Hoeck.
Waarom een vlinderstruik vlinders niet genoeg helpt
Ik dacht altijd dat een vlinderstruik een perfecte manier was om vlinders naar je tuin te lokken. In zekere zin is dat ook zo, want ze drinken nectar uit die plant en dat hebben ze zeker nodig. Maar wil je echt meer vlinders, dan moet je je tuin geschikt maken voor meer rupsen. De vlinder is namelijk het grootste deel van zijn leven een rups, die waardplanten nodig heeft zoals brandnetel (voor de atalanta, de kleine vos en de dagpauwoog). De rupsen eten van de planten waar de vlinders hun eitjes op leggen. Wat in onze ogen onkruid is, is voor veel dieren van levensbelang. We moeten de waardplanten in onze tuinen dus koesteren. De Vinderstichting heeft een lijst samengesteld met planten voor rupsen.
Een rommelige tuin met onkruid is goud waard
De conclusie is: het leven in je tuin heeft baat bij een rommelige tuin. Of in elk geval rommelige hoekjes. Laat bladeren op bepaalde plekken liggen, maak ruimte voor een stapel takken en een stukje kale grond waar vlinders zich kunnen opwarmen. Geef wilde kruiden een kans, koester de brandnetel en de paardenbloem. Verwonder je over hoe jouw levende tuin dieren en wilde planten aantrekt.
Tekst: Marjolein Bezemer
Foto via Pixabay
Ik schreef meer over biodiversiteit en tuinen.
